خواجه شمس الدین محمد شیرازی (شیراز ۷۱۵ – شیراز ۷۹۲ ) بزرگترین غزلسرای زبان فارسی و مردم‌پسندترین شاعر ایران که نفوذش از شاعران محبوب و بزرگی چون فردوسی، مولانا و

سعدی هم بیشتر است. زندگی او به روشنی شناخته نیست و از قدما کسی به شرح زندگی و سوانح عمر او نپرداخته است و اشارات کوتاه تذکره‌ها نیز غالباً نامستند و افسانه آمیز است.

نام او به اجماع منابع شمس الدین محمد است. نام شعری یا مستعار او «حافظ» است که در وجه تسمیه آن، دو وجه محتمل است: نخست که مشهورتر است این است که او طبق تصریح

همه منابع قدیم و جدید و اشارات متعدد در شعرش حافظ کل قرآن مجید بوده است و حفظ او فقط از برداشتن ساده نبوده است. و او به جای آنکه قاری ساده ای باشد، مُقری یعنی استاد

قرائت و دانای قرائت هفتگانه و روایات چهارده گانه بوده است. چنانکه در تصریح به حفظ قرآن می‌گوید:

 

ندیدم خوشتر از شعر تو حافظ

به قرآنی که اندر سینه داری

 

 زادگاه و زیستگاه مادام العمر حافظ، شیراز بوده است که اشارات فراوانی به این شهر و تفرجگاه مصلا و آب رکن آباد در شعر او دیده می شود.

خوشا شیراز و وضع بی مثالش

خداوندا نگهدار از زوالش